Weuthen Kartoffeltag

Gisteren 31-08-2023 heeft de jaarlijkse kartoffeltag plaatsgevonden, hierbij de lezing van Ferdi Buffen.

Huidige situatie en marktinschatting voor oogst 2023

Het aardappeljaar 2023 – een onvoorstelbare achtbaanrit, zelfs voor de oude rotten in het vak! Niemand kon voorspellen wat er de afgelopen maanden is gebeurd.
Uiteindelijk is een Nederlands gezegde “het weer is de koopman” van toepassing.

• Chips- en fritesaardappelen prijzen van meer dan 50,00 €/100 kg!
• Import uit Egypte, Spanje, Portugal en Scandinavië voor de verwerking van frites en chips
• Teeltprogramma’s op grote schaal uit Bordeaux
• Vroege tafelaardappelprijzen van meer dan 80,00 €/100 kg en zelfs eind augustus nog rond de 50,00 €/100 kg
• Een nat voorjaar waarin we extreem laat planten en historisch lage proefrooitresultaten in juli hebben
• Hernieuwde extreme droogte in Zuid-Europa en tegen eind juli ook in Noordwest-Europa
• Sinds begin augustus groeizaam weer, maar ook hagel- en overstromingsschade en overstromingschade en kwaliteitsdruk door rot
• Historische prijsexplosies voor chips- en fritesaardappelen in mei tot eind juli omhoog: Maar wie hoog klimt, valt helaas ook diep. Zo ook ging de daling binnen 4 weken van € 50,00/100 kg naar € 17,50/100 kg afgelopen vrijdag.

In ieder geval in de verwerkende industrie is de stemming momenteel somber voor leveringen op korte termijn. Volgens ons heeft dit alleen te maken met het huidige
sentiment, maar niets met de fundamentele cijfers uit teeltgebieden, opbrengstpotentieel en kwaliteitsverwachtingen.

We bespreken dit graag in het volgende.
Op 13 juni – 3 maanden geleden – vond in de Pfalz de Raiffeisen Agrarhandel Pfalz Early Potato Day plaats in de Palts. Op dat moment waren we erg benieuwd naar onze vroege teeltgebieden. Maar ook daar hadden de telers pas laat kunnen planten.
en het werd ons duidelijk dat we nog een paar weken geduld moesten hebben met de oogst en dat we geen hoge opbrengsten hoefden te verwachten, zeker niet bij de vroege. Op dat moment was het weer erg droog in heel Europa en veel Europese velden waren nog maar net onder suboptimale omstandigheden geplant. Op dat moment stonden we voor de grote uitdaging hoe we van de oude naar de nieuwe oogst konden komen.

Naast de historisch late uitplanting, hadden we enorme opkomstproblemen. Dit baarde ons grote zorgen. Deze waren zeker slechts gedeeltelijk te wijten aan de kwaliteit van het geleverde pootgoed. In veel gevallen leidde slechte omstandigheden tijdens het planten en in sommige gevallen onjuiste behandeling en opslag van het pootgoed door de telers voor problemen. Gelukkig heeft de krachtige groei van de laatste weken een deel van de problemen goedgemaakt.

De laatste oude aardappelen van goede kwaliteit uit de oogst van 2022 waren ook half augustus verwerkt. De investeringen in goede opslag met mechanische koeling hebben hun vruchten afgeworpen, net als de afgelopen jaren.

De verwerkende industrie stelde al in november 2022 de benchmark vast voor het oogstjaar 2023 met zeer aantrekkelijke contractprijzen. Er onstond weer concurrentie binnen de akkerbouwgewassen ten gunste van aardappelen. Er was ook hevige concurrentie binnen de segmenten. Dit leidde tot een verschuiving in areaal van consumptie-, zetmeel- en zelfs pootaardappelen naar de aantrekkelijke fritesaardappelen.

Desondanks laat de officiële areaalraming een lichte daling zien in Frankrijk, België, Nederland, Duitsland, Polen en het Verenigd Koninkrijk.

Ook in Zuid-Europa zijn de arealen kleiner geworden en hebben de droogte en extreme hitte van de afgelopen weken hun sporen nagelaten. Van daaruit verwachten we een vroege
vraag naar aardappelen, vooral omdat de productiefaciliteiten in Italië ook zijn uitgebreid en een groot deel van de grondstof uit het noorden moet komen.

De grote verschuiving van pootaardappelen naar fritesaardappelen is een bron van zorgen voor de industrie en het is belangrijk om hiertegen maatregelen te nemen.
De afzet van vroege tafelaardappelen is in Duitsland vanaf het begin zeer snel gegaan. Het feit dat de verwerkende industrie door een gebrek aan beschikbare grondstoffen of als gevolg van oogstbelemmeringen ook dubbeldoelrassen heeft verwerkt heeft bijgedragen aan de vlotte afzet. Vaak hadden de percelen helemaal niet de tijd gehad om schilvast te worden, zodat dit jaar ook vroege tafelaardappelen zonder schilvast te zijn een plek vonden op de markt.
De telersprijzen voor consumptieaardappelen zijn vanaf het begin van de teelt tot vandaag op een historisch hoog niveau gebleven.

De verwerkende industrie beleefde tot begin augustus zeer spannende tijden. De fabrieken konden niet op volle capaciteit produceren door een gebrek aan grondstoffen. De verwerkingscijfers van de maand juli bevestigen dit. Onderhoudspauzes moesten worden verlengd om de voorraden van de ontbrekende groeidagen te gunnen. De overvloedige regenval in augustus verlichtte de situatie.

Namens ons bedrijf wil ik bevestigen dat we, ondanks de oogstvertragingen en de ongunstige oogstomstandigheden, we in staat waren om te voldoen aan AL onze leveringen aan onze Europese klanten. We willen van deze gelegenheid gebruikmaken om onze medewerkers en onze efficiënte telers hiervoor te bedanken.

We kunnen een eerste conclusie trekken over de vroege rassen.

De vroege tafelaardappelrassen zoals Musica, Annabelle, Jazzy, Chateau, Ranomi, Colomba, Corinna, Mikado, Artemis en andere hebben goede opbrengsten gebracht.

De vroege standaard fritesrassen Premiere, Amora hadden een middelmatige opbrengst. Nieuwere rassen zoals Francis en Morris deden het goed.

Het ras Zorba heeft een normale opbrengst gebracht in bijna alle regio´s. Het ras Innovator heeft een gemiddelde opbrengst met een lage knolzetting. Sinora bevestigt opnieuw zijn robuustheid, maar laat niet de topopbrengst van de afgelopen jaren zien. Van de vroege chipsrassen hield Lady Rosetta ook stand met middelmatige opbrengsten. Het ras Austin bevestigt de goede resultaten van de afgelopen jaren. Nieuwere chipsrassen zoals Punchy, Beyonce of Norman hebben ook hun potentieel bewezen.
• De afzet van de vroege rassen wordt verwacht, vanwege de uitgestelde start van de oogst tot half september te duren.
• Er is vraag naar goede schilvaste tafelaardappelen, vooral in het zuidwesten. Het aanbod aanbod neemt vanaf september natuurlijk sterk toe.
• Ook de export wacht op goede velvaste aardappelen. Als er voldoende aanbod hiervan komt verwachten we dat deze markt snel op gang komt.

Naar onze mening is de hoofdoogst als volgt:

De overvloedige regenval van de afgelopen weken heeft ervoor gezorgd dat in de belangrijkste regio’s een deel van de groeiachterstand is ingelopen. Desondanks is de uiteindelijke oogst volgens ons maar net gemiddeld.

Overstromingen, hagel en zware regenval leiden echter ook tot enkele kwalitatieve verliezen zoals rot en holle harten. De houdbaarheid van de groen gerooide aardappelen is momenteel erg kort. Daarnaast hebben we een zeer hoge Phytophthora-druk in bijna alle teeltgebieden. Hier is het belangrijk om zeer goed te bestrijden en te behandelen, en om besmette plekken consequent te reguleren om de kwaliteit van de opslag te waarborgen.

De meeste aardappelgewassen zijn nog erg vitaal. Natuurlijke afrijping zou wenselijk zijn in de komende weken omwille van de kwaliteitsborging.

Het is geen twijfel dat ons klimaat verandert. Ook wij krijgen steeds meer te maken met weersextremen.
Daarom kunnen we misschien iets rustiger kijken naar de hoeveelheid grondstoffen die vandaag beschikbaar is.

Maar de ervaringen van de lente en de afgelopen weken zitten nog steeds in onze botten. De oogst moet eerst binnengehaald worden en dan ook nog worden opgeslagen. Dat kan alleen met de modernste oogst- en opslagtechnologie, die je hier vandaag kunt zien.

In de toekomst zullen de teelttechnieken en onze rassenkeuze nog meer worden afgestemd op de klimatologische en politieke omstandigheden. Met hun conventionele, maar niettemin moderne veredelingswerk hebben de Europese veredelaars

moderne veredeling dagelijks tedoen om te werken aan deze eisen. U kunt zich in dialoog stellen met de specialisten op de proefvelden om een idee te krijgen van de huidige veredelingsvooruitgang. Maak gebruik van deze gelegenheid en vraag naar de belangrijke informatie over de betreffende rassen.

Proefrooiing en oogstschatting:

De proefrooiresultaten van alle belangrijke teeltgebieden zijn voorhanden. We verwachten een iets onder gemiddelde oogst in het HAFPAL-gebied. De beschikbaarheid van fritesgrondstof voor de industrie zal groter zijn dan vorig jaar. De rassenverschuiving zal ook groter zijn dan vorig jaar. Er zijn nog steeds grote verschillen in frites en chipsrassen binnen het HAFPAL met opbrengsten en kwaliteiten. In alle regio’s zijn de knolzettingen 2 knollen lager dan het gemiddelde. In Frankrijk en België verwachten we hogere opbrengsten dan vorig jaar. Zuid-Duitsland, Noord-Italië en het grote aardappelland Polen hebben de grootste achterstand. Polen loopt momenteel het meest achter met de proefrooingen. We verwachten dan ook vraag uit deze uit deze regio’s, vooral omdat het teeltareaal in Polen aanzienlijk is afgenomen. Hagelschade en lokale zware regenval kunnen op korte en middellange termijn vraag creëren.

Onze belangrijkste rassen Agria, Challenger en Fontane hebben nog steeds groeipotentieel. Of de resterende groeidagen genoeg zullen zijn voor een net onder gemiddelde oogst van Markies valt nog te bezien. Innovator begint al rijp te worden. Jurata is meestal nog erg groeikrachtig, maar als droogtetolerante ras, worstelt het met nattigheid en Phytophthora in sommige velden. Nieuwkomers zoals Armedi, Babylon, Palace, Edison, Linus, Lady Jane, Poseidon en anderen laten goede resultaten zien.
Vooral het kleinevallende dubbeldoel ras Gerona bevestigt en overtreft wereldwijd de verwachtingen.

Biologische teelt

Voor de nichemarkt van de biologische fritesverwerking is de productie gericht op Agria en Lady Jane. De afzetmarkt, althans in de verwerkende sector blijft sterk dalen. Sommige telers zijn daarom alweer van biologisch naar conventioneel overgestapt. In het geval van biologische tafelaardappelen is de politieke wil om op grote schaal in korte tijd over te schakelen op biologisch groot, maar uiteindelijk is het de consument die de beslissing neemt aan de kassa. Hier liggen politieke wens en realiteit op dit moment ver uit elkaar.

Met de huidige inflatie en dalende koopkracht zien we een trend terug naar goedkoop conventioneel geproduceerd, gezond voedsel in plaats van dure biologische producten. Daarom blijven we ons richten op regionale en conventionele productie van aardappelen en uien.

Wat kunnen we de komende maanden verwachten?

Tot eind oktober is de aanvoer van aardappelgrondstoffen naar de fabrieken grotendeels met contractaardappelen gepland. De achterstanden van eind juli/begin augustus moeten
eerst ingehaald moeten worden. Op dit moment hopen we dat de bodemprijs voor de komende weken is bereikt. Uiteindelijk zullen de afgesproken contracthoeveelheden verwerkt moeten worden in de komende weken. Met de hoge contractdekking was de huidige situatie van zeer weinig behoefte aan extra aankopen te voorzien. De verwerkende industrie heeft aanzienlijke capaciteiten gecreëerd en er worden nog altijd verdere investeringen gepland of uitgevoerd. Hiervoor zullen we ook in de toekomst grondstof nodig hebben.

Pootgoed

Het areaal pootaardappelen is met ongeveer 7 tot 10 % aanzienlijk afgenomen in alle regio’s. De knolzetting in de meeste vermeerderingsgebieden is onder het gemiddelde, waardoor lagere opbrengsten en grove sortering van het pootgoed verwacht kunnen worden. Door een gebrek aan beschikbaarheid zal de markt waarschijnlijk alle kwaliteiten die geschikt zijn voor aanplant opnemen. De huidige dagprijzen voor chips- en fritesaardappelen zouden pootaardappeltelers moeten motiveren om telers om hun pootgoed te verkopen tegen betere voorwaarden op de pootgoedmarkt. Om meer te weten te komen over de Europese vermeerdering en over de beschikbaarheid van pootgoed kunt u op de proefvelden van de Europese pootgoedhandelshuizen het gesprek aangaan. Maak gebruik van deze mogelijkheid.

Gewasvolumes 2023

Hoewel het weer de afgelopen weken erg gunstig is geweest, denken we niet dat de groeiachterstand volledig in te halen is. Er zijn nog nog een paar weken groei. Desondanks willen we het volgende voorspellen.
• Duitsland: 10,25 – 10,75 m miljoen to
• EU 4: 22,00 – 22,50 miljoen to + 4,5 – 5,00 miljoen to GB
We schatten de oogst dus iets groter in dan vorig jaar. Dit heeft te maken met de verschuivingen in segmenten en rassen ten gunste van hoogproductieve rassen en de betere opbrengsten in België en Frankrijk in vergelijking met vorig jaar. Dit betekent dat we in Europa een gewas op het veld hebben dat net aan onze behoeften voldoet. Natuurlijk moet dit eerst nog worden geoogst.

Wat betekent dit voor de komende maanden en welke prijscurve kan hieruit worden afgeleid?

Tafelaardappelmarkt:

We verwachten de komende weken verdere prijsaanpassingen voor tafelaardappelen door de toenemende aandbod. Desondanks zullen goede, vastkokende aardappelen gevraagd blijven. Sommige geschikte rassen en grove aardappelen zullen ook doorstromen naar de exportmarkt. Er zal vraag zijn naar kleine aardappelen. Voor tafelaardappelen verwachten we prijzen tussen 30,00 € en 35,00 €/100 kg plus de bekende toeslagen voor aardappelen in kistenbewaringen en uit de koeling vanaf de jaarwisseling.

Verwerkingsmarkt:

We verwachten dagprijzen voor chips- en fritesaardappelen rond of net boven de contractprijzen. In de oogstfase zal er weinig vraag zijn naar naar vrije aardappelen. Veel slechte kwaliteit zal daarom worden overgeheveld naar alternatieve markten.
Voor chips- en fritesaardappelen in goede kwaliteit verwachten we prijzen rond de € 30,00/100kg in het voorjaar. Er zullen grotere prijsverschillen zijn voor rassen die gevraagd worden voor de export of voor fastfoodproductie. Agria of Innovator met goede kwaliteit uit lange bewaring zullen zeker weer aan de bovenkant van de noteringen staan. Degenen die lang kunnen bewaren, zullen vandaag zeker niet in paniek raken. Degenen die tot in mei, juni en juli kunnen bewaren zullen in de toekomst ook genoeg tijd hebben om te profiteren van afzetmogelijkheden met betere voorwaarden. De afgelopen jaren hebben dit bewezen.

Extreme jaren zijn een grote uitdaging. Maar het is in extreme jaren dat het kaf van het koren wordt gescheiden. In de afgelopen weken heeft ons bedrijf bewezen dat het zelfs in extreme situaties een betrouwbare en veilige leverancier van grondstoffen is. En voor ons is en blijft het zo dat de afname en levering van contractaardappelen altijd de hoogste prioriteit hebben. Dit heeft de afgelopen weken ook geld gekost. Maar we hopen dat dit een goede investering is geweest in de toekomst. Extreme jaren bieden daarom altijd zeer grote kansen:
• Kansen om bestaande zakelijke relaties te versterken, zeker in tijden van crisis! Versterk ze!
• Kansen om goed na te denken over de juiste, betrouwbare partners en om afscheid te nemen van “risicoleveranciers”.
• Kansen om na te denken over vermeerderingsprogramma’s.
• Kansen om je aan te passen aan klimaatveranderingen en de juiste voorzorgsmaatregelen te nemen.
• Kansen om samen sterker eruit te komen.

Een vooruitblik naar 2024:

De beschikbaarheid van pootaardappelen dit jaar zal invloed hebben op de teelt voor 2024.

Vroege programma’s, waarbij de opkomst pas eind augustus komt, hebben uiteindelijk weinig zin.

De kostprijzen zijn enigszins genormaliseerd door goedkopere kunstmest en energie. Het politieke klimaat blijft zeer uitdagend. Aardappelproductie is niet mogelijk zonder kunstmest en pesticiden. Zonder fungiciden en insecticiden zouden we vandaag te maken hebben met een grote misoogst. De RWZ Groep werkt daarom intensief aan alternatieve of regeneratieve teeltvormen.

Maar Europese telers gaan deze uitdagingen aan. In onze regio blijven we investeren in productiezekerheid, betrouwbaarheid en een hoge irrigatie-intensiteit. De vraag naar betrouwbare grondstoffen zal blijven groeien. De prognoses van 4 % per
per jaar zijn tot nu toe altijd overtroffen. Europese verwerkers krijgen echter steeds meer te maken met wereldwijde concurrentie. Niet alleen Noord-Amerika concurreert op de wereldmarkt. Er worden ook fabrieken gebouwd in China,
India en Zuid-Amerika, die willen exporteren naar de groeimarkten.  De wereldmarkt voor diepgevroren aardappelproducten blijft groeien. De gespecialiseerde aardappelprofessionals en de toeleverende en afnemende industrieën kunnen en zullen blijven blijven profiteren van deze boom.

Ons bedrijf zal er alles aan doen om een belangrijke partner aan de zijde van de Europese aardappelindustrie te blijven.

Het zeer betrokken team van de firma Weuthen en alle aardappeldochters van RWZ wensen u goede en interessante gesprekken toe, veel energie om het huidige seizoen aan te kunnen en een blijvende goede samenwerking.

Schwalmtal, 31.08.2023 Ferdi Buffen